مقدمه
از زمان شروع تکامل شهرسازی و گسترش شهر نشینی یکی از عوامل مهم در صنعت ساختمان ، ایجاد ایزولاسیون مطمئن در برابر رطوبت و عوامل جوی می باشد. این مسئله در ایام قدیم با روشهای گوناگون انجام می گردید.
سومریان باستان در 4000 سال قبل از میلاد مسیح از این ماده برای آب بندی برجهای خود بهره می گرفتند. پس از آن هم مصریان و بابلیان از قیر استفاده کرده اند..
قیر در کشور ما نیز بیش از 5000سال قدمت دارد که در اواسط هزاره سوم قبل از میلاد مسیح در تمدن ایلام حوالی شوش از این ماده در مصارف گوناگون استفاده گردیده است. کلمه قیر چندین بار در کتابهای مقدس آمده است به عنوان مثال از قیر برای عایق کردن کشتی نوح در برابر آب و یا به آب انداختن حضرت موسی که در سبدی که به لجن قیر اندود شده بود و همچنین ساخت برج بابل از جمله موارد اشاره شده در کتابهای قدیمی و دینی می باشد.
قیر در تمدن جوامع
فرانسوی ها درحدود 300 سال پیش اولین سنگهای قیر طبیعی را به صورت کلوخه روی سطح جاده ها پهن می کردند. (آسفالت امروزی)
با آنکه قیر یک ماده باستانی در امر عایق بندی در برابر آب و نیز شناخته شده ترین آب بند می باشد، اما با پیشرفت علم زیست محیطی و پزشکی عوارض و مشکلات آن را روز به روز نمایانتر گردید .
از تولید انواع گازهای سمی در زمان ذوب کردن و داغ کردن آن در کارخانجات و پخش شدن آن در هوا گرفته تا عوارض سختی اجرا و خطرهای سوختگی ونیز استنشاق در زمان اجرای این مواد توسط افراد.
با پیشرفت صنعت ساخت و ساز در سازه های بتنی و سازه های ترکیبی و نیز افزایش تراکم با محاسبات مهندسی به روز در شهرها ، دغدغه عاملان ساخت و ساز در مقاومت پی ساختمانها و سازه ها در برابر نشست آب به داخل بناهایشان دو چندان گردید.
به دلیل گود برداریهای عظیم، نفوذ آبهای زیر زمینی و آبهای سطحی به داخل سازه های پایین تر از سطح همکف (طبقات منفی) یکی از عوامل ضعیف شدن فونداسیونها و دیوارها ی حایل و برشی گردید.
در زلزله 1999 ازمیت ترکیه خسارات مالی و جانی شدیدی به مردم و دولت ترکیه وارد شد. با این که شدت این زلزله در حدود 7ریشتر بود، اما شدت تخریب بسیار بالاتر از حد معمول اعلام گردید. با بررسی سازمان مهندسی کشور ترکیه و کارشناسان اروپایی مشخص شد که یکی از دلایل سستیه ساختمانها بالا بودن سطح آبهای زیر زمینی در شهرها بوده که باعث فرسوده شدن میلگردهای فونداسیون و سازه های زیر زمینی گردیده است تا خسارات وارده در این حادثه عظیم دو چندان گردد. از آن پس عایق بندی سازه های مدفون در خاک جزء بایدهای اصول شهر سازی و ساختمان سازی این کشور گردید.
در چنین زمانهایی که نفوذ آبهای املاح دار و یا اسیدی آسیب جدی به سازه می رساند استفاده و اعتماد کردن به روش سنتی ( عایق کاری با قیرگونی و ایزوگام ) امری غیر اصولی می باشد. چرا که مواد قیری در برابر سولفاتها و اسیدهای موجود در آبهای سطحی مقاوم نبوده و به شدت رو به فرسایش میروند.
عایقهای رطوبتی پایه سیمانی
با گسترش زندگی شهر نشینی بشر و پیشرفت علم در صنعت مواد شیمیایی جهت رفاه انسانها ، آبهای مخرب، خورنده و سمی در لایه های سطحی زمین روز به روز بیشتر و آلوده تر گردیدند تا تولیدکنندگان مصالح ساختمانی را بر آن داشت تا جایگزینی مناسبتر و مطمئن تر در دراز مدت ( حداقل به میزان عمر سازه های بتنی ) را تولید و روانه بازار صنعت ساختمان نمایند که آرامشی به دغدغه فکری اقشار مختلف جامعه بشری جهت نشت و نفوذ آب به قسمتهای مختلف ساختمانها باشد.
در فرایند تولید این نوع آب بندها و ایزولاسیونها، استفاده از موادی بر پایه سیمان جهت جلوگیری از واکنشهای شیمیایی مختلف دلیلی شد تا پایه اصلی نوعی ایزولاسیون که قدمت طولانی در صنعت آب بندی دارد ( اغلب در کشورهای اروپایی در حدود 100 سال پیش ) را به فکر استفاده از خود سیمان که به صورت فرآوری شد و نیز افزودنیهای معدنی و شیمیایی مختلف که در برابر موادها و شرایط مختلف مقاوم می باشد را به صنعت ساختمان معرفی نمایند.
این نوع مواد آب بندی اغلب با رزینهای بر پایه اکرلیک و رزینهای بر پایه پلیمر مکمل یکدیگر شدند تا بتوانند علاوه بر ایجاد عایقی سخت و مطمئن در برابر آبها، ایزولاسیونی مقاوم و چسبنده به زیر کار خود که اغلب از جنس سیمان و ملات سیمانی می باشد باشند.
دیوارهایی که پس از انجام عایق کاری نا مناسب با مصالح پایه قیری اغلب با خاک مدفون می گردید ، (در مدت زمانهای مختلف باعث پوسیدگی و فرسودگی و حتی جداشدن عایقهای پایه قیری از سطح بتنی خود) پس از مدتی رطوبت ، بخار آب و حتی نشست آب به داخل سازه و سپس به داخل بنای سازه را امکان پذیر می نمود.
استفاده از کریستالها به عنوان نگهبان همیشگی، مقاوم و فعال در برابر شوکها و گسستگی مولکولی بتن ( ترک ) بهترین گزینه جهت آب بندی های این نوع سازه ها گردیده است.
بهترین راهکار جهت انجام ایزولاسیون انجام آن بر روی سطح می باشد (فشار مثبت) اما در مواردی امکان و یا دسترسی به سطح اصلی سازه ها نمی باشد که این امر در اصل عایقکاری مناسبی جهت سازه نمی باشد و عملاً با ایجاد لایه در سمت مخالف که رطوبت پس از عبور از سازه به سطح پشتی خود می رسد ( نفوذ بار فشار منفی ) که ناچاراً بدون در نظر گرفتن فرسایش میلگردها و آرماتورها می توان سطح را در برابر نفوذ رطوبت و حتی آبهای جریان دار محافظت نمود.
ما امروز در راستای علم شیمی در بخش عایقهای رطوبتی میتوانیم آرامشی بیشتر در محل زندگی، کار و تفریح خود داشته باشیم ونیز همواره دغدغه به پایان رسیدن طول عمر عایقهای سنتی را اذ ذهن خود دور کرده و از فرسایش زیر بنای ساختمانها آسوده خاطر باشیم.
ادامه دارد...